Liszt en de Kunsten, totaalervaring van beeld en muziek

Een heel speciale ervaring moet het zijn: luisteren naar de Dante Symfonie van Franz Liszt onder vertoning van de bij het verhaal geschilderde pastels van de hedendaagse kunstenares Juke Hudig. Eigenlijk is het concert van de Nijmeegse organiste Jetty Podt op 12 juli 2011 in de Sint Stevenskerk in Nijmegen de première van de wijze waarop Franz Liszt zelf zijn Dante Symfonie had willen uitvoeren, maar nooit heeft gedaan: onder vertoning van afbeeldingen met de toverlantaarn. Tweehonderd jaar na de geboorte van de Hongaarse componist Liszt in 1811 is het een feestjaar voor deze componist. En omdat Liszt in zijn oeuvre heel veel verbinding zocht met andere kunstvormen en veel putte uit het kunstenaarsmilieu waar hij in verkeerde, wijdt Jetty Podt dit verjaardagsconcert aan het thema Liszt en de Kunsten. Het concert begint om 20.30 uur, de toegang bedraagt € 9, –

Kunstenaarswereld
Liszt werd door zijn tijdgenoten als de grootste pianist ter wereld beschouwd. Hij was een enorm populaire en beroemde pianovirtuoos die in de Parijse salons optrad en daar verkeerde in de aristocratische kringen. Daar kwam hij in contact met andere kunstenaars, zoals de Franse dichter Victor Hugo, de Duitse dichter Heinrich Heine en de componist Frederic Chopin. Liszt liet zich in zijn composities inspireren door het werk van deze kunstenaars. Zo zette hij gedichten van Hugo op muziek. Jetty Podt zal daarvan samen met de sopraan Catharina Jansen het lied “O, quand je dors” uitvoeren. En eveneens gedichten van Heinrich Heine, waarvan Podt en Jansen het lied “Du bist wie eine Blume” uitvoeren.
Na het bericht van de vroege dood van Frederic Chopin en het bericht dat er een opstand in Hongarije was uitgebroken schreef Chopin de treurmars Funerailles, een pianowerk dat Lionel Rogg voor orgel bewerkte. Liszt gebruikt hierin thema’s van Chopin als memoriam voor zijn vriend en hij uit zijn woede over het oppakken en fusilleren van de Hongaarse aristocratie door de Oostenrijkers.
Sixtijnse kapel
Maar ook liet Liszt zich leiden door andere kunstvormen waarmee hij in aanraking kwam. Bij zijn verblijf in Rome was bijvoorbeeld de fontein bij de Villa ‘d Este een inspiratiebron, maar ook de Sixtijnse Kapel of liever – het Miserere van Allegri- dat werd uitgevoerd in de Sixtijnse Kapel. Mozart had deze muziek gehoord en op het gehoor genoteerd. Liszt combineert in zijn Évocation à la Chapelle Sixtine dit Miserere en het Ave Verum van Mozart tot een nieuwe compositie. Ook de vertolking van deze compositie gaat gepaard met beelden van de fresco’s van Michelangelo uit de Sixtijnse Kapel.